Akademik Veri Yönetim Sistemi
Emre Akdoğan E. (Yürütücü), Alkaş Ulusoy Ç.
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2025
Öğrencilerin matematiği öğrenirken akıl yürütme ve
iletişim becerilerinin anahtar bir role sahip olduğu hem ulusal hem de
uluslararası programlarda vurgulanmaktadır. Literatürden de görüldüğü üzere
öğrencilerin ispat yapma ve akıl yürütme konusunda zorlandıkları ve
eksikliklerinin olduğu vurgulanmaktadır. Akıl yürütme becerisine sahip olmayan
öğrencilerin matematiksel kavramları anlamada ve problem çözmede zorluklarla
karşılaşabileceği söylenebilir. Bu bağlamda, matematik öğretmenlerinin
öğrencilerin akıl yürütme ve iletişim becerilerini desteklemelerini somut bir
şekilde nasıl gerçekleştireceklerine dair uygulama örnekleri ve öğrenme ortamı
tasarımlarını görmeye ihtiyaçları vardır. Bu bağlamda, öğrencilerin ispat yapma
süreçlerinin iletişimsel bir bakış açısıyla, akıl yürütmeyi destekleyici sınıf
ortamında nasıl destekleneceği konusu kritik öneme sahiptir. Bu projede, bir
lise sınıfındaki matematik öğretmeninin ve öğrencilerinin Öklid geometrisinin
aksiyomlarını kullanarak ispat yapma sürecindeki matematiksel söylemlere
katılım biçimleri, akıl yürütmeyi destekleyici bir sınıf ortamında
incelenecektir. Ayrıca öğretmenlere rehberlik etmesi adına akıl yürütmeyi
destekleyici bir sınıf ortamının oluşturulması ile ilgili öğretmen kılavuzu
oluşturulacaktır. Bu kılavuzda, (a) Akıl yürütmeyi destekleyecek öğrenme
ortamının oluşturulmasında öğretmen ve öğrenci rolleri, (b) Diyalojik öğrenme
ortamı, (c) Görev örnekleri ve (d) Öğretmenlerin kullanabileceği tetikleyici
soru örnekleri yer alacaktır.
Projenin amacı; bir lise sınıfındaki matematik
öğretmeninin ve öğrencilerinin Öklid geometrisinin aksiyomlarını kullanarak
ispat yapma sürecindeki matematiksel söylemlere katılım biçimlerinin, akıl
yürütmeyi destekleyici bir sınıf ortamında incelenmesidir. Bu kapsamda, bu
projede, akıl yürütmeyi destekleyici bir sınıf ortamında öğrenme ve öğretim
bütüncül bir bakış açısıyla birlikte incelenecektir.
Bu araştırmanın modeli nitel araştırma desenlerinden
biri olan eylem araştırması olarak tasarlanmıştır. Bu projede iş eylem
araştırması modeli olarak Tomal (2003) kullanılacaktır. Tomal (2003) ise eylem
araştırmasını şu şekilde modellemiştir: Adım 1: Problem İfadesi (Ön Tanı), Adım
2: Verilerin Toplanması, Adım 3: Verilerin Analizi ve Geri Dönüt, Adım 4: Eylem
Planlanması, Adım 5: Eyleme Geçirilmesi, Adım 6: Değerlendirme.
Araştırmanın katılımcıları, bir lise sınıfındaki
matematik öğretmeni ve öğrencileridir. Proje verileri 2021-2022 eğitim-öğretim
yılının bahar dönemi ve 2022-2023 eğitim öğretim yılının güz ve bahar döneminde
toplanacaktır. Veri toplama süreci iki aşamadan oluşacaktır. 2021-2022 bahar
dönemini kapsayan I. aşamada (hazırlık aşaması) akıl yürütmeyi destekleyici bir
sınıf ortamında kullanılacak görevlerin hazırlanması, veri toplama araçlarının
geliştirilmesi ve düzenlenmesi ve pilot çalışmanın gerçekleştirilmesi
planlanmaktadır. 2022-2023 eğitim ve öğretim yılının güz ve bahar dönemini
kapsayan II. aşamada (uygulama aşaması) ise, akıl yürütmeyi destekleyici bir
sınıf ortamında kullanılacak uygulamaların ve görevlerin (tasks) hazırlanması,
öğretmenin hazırlanan uygulamaları ve görevleri sınıfında uygulaması
aracılığıyla proje verileri toplanacaktır. Verilerin toplanmasında görüşme,
gözlem ve doküman inceleme yöntemleri kullanılacaktır.