Kapalı Alanlarda Tütün Ürünleri Kullanımına İlişkin Düzenlemelerin Türk Toplumunda Sigara Tüketim ve Bağımlılığına Etkilerinin Mikro Veri ile İncelenmesi


Ökten S. H., TÜMEN S.

TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2019 - 2020

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı
  • Başlama Tarihi: Mart 2019
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2020

Proje Özeti

"Sigara ve diğer tütün ürünlerinin hem bu ürünleri doğrudan kullananların hem de pasif olarak maruz kalanların sağlık durumları ve hayat kaliteleri üzerindeki ciddi olumsuz etkileri bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Sigara tüketiminin toplum refahı üzerindeki doğrudan ve dolaylı olumsuz etkilerini en aza indirmek amacıyla çok sayıda ülkede sigara kullanımını azaltmaya yönelik tedbirler kademeli olarak yürürlüğe konmuştur. Bu tedbirlerin içeriği ve kapsamı ülkeler arasında farklılık göstermekte, bu doğrultuda kullanılan araçlar ise vergi ayarlamalarından reklam kısıtlamalarına, kapalı alanlarda sigara kullanımını yasaklayan kanunlardan sigarayı bırakmayı kolaylaştırıcı ürün ve kampanyaların desteklenmesine varan geniş bir yelpazede yer almaktadır. Son dönemde Türkiye’de bu doğrultuda atılan en ciddi adım 19 Ocak 2008 tarih ve 26761 sayılı Resmi Gazete’de 4207 sayılı “Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun”da kapsamlı değişiklik öngören 5727 sayılı “Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un yürürlüğe girmesidir. Söz konusu Kanun kapsamında Türkiye’de toplumsal kullanıma açık tüm kapalı alanlarda sigara kullanımı kademeli olarak yasaklanmış ve sigara dumanına pasif olarak maruz kalmayı azaltmaya yönelik kampanyalar devreye girmiştir. Bu araştırma, söz konusu yasal değişikliğin Türkiye’de sigara kullanım oranı ve sigara kullananların tüketim miktarları üzerindeki etkilerini mikroekonometrik yöntemlerle ortaya koymayı amaçlamaktadır. Projenin temel araştırma konusu ilgili yasal düzenlemenin kapsamlı etki analizini gerçekleştirmektir. Türkiye’deki tütün ürünleri kullanım yasalarının daha da zorlayıcı hale getirilerek gelişmiş ülke standartlarına yaklaştırılmasına yönelik tartışmalar zaman zaman kamuoyunda yer almaktadır. Bu proje, geçmiş düzenlemelerin etkilerini ortaya koyarak daha sonraki aşamalarda alınacak tedbirlerin etkinliğini artıracak politika önerileri üretmeyi ve bu önerilerin kamuoyu ile iletişimini yapmayı hedeflemektedir. Ayrıca projenin araştırma çıktıları tütün kontrol politikalarının sigara kullanımı üzerindeki etkilerine yönelik iktisat yazınına katkıda bulunacaktır."