Akademik Veri Yönetim Sistemi
Olgun M.(Yürütücü), Türkarslan E., Ünver M., Yardımcı Ş.
TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2022
Öznel ve kesin olmayan faktörleri hesaba katan insan zihninin modelleme
aktivitesi ihtiyacının karşılanması amacıyla bulanık kümeler tanımlanmıştır.
Bulanık kümeler; kısmi aitliğe izin veren ait olma fonksiyonu ile temsil
edilirler. Ait olma fonksiyonu klasik küme teorisindeki karakteristik
fonksiyonun bir genelleştirilmesidir. Bulanık küme kavramı, ait olma
fonksiyonu yanında ait olmama ve tereddüt fonksiyonu gibi yeni fonksiyonlar da
göz önüne alınarak daha kullanışlı kavramlara genelleştirilmiştir. Bulanık
kümeler arasındaki benzerlik birçok gerçek hayat problemini modellemektedir.
İki bulanık küme arasındaki benzerliği modellemek için metrik fonksiyonlarından
motivasyon ile elde edilen benzerlik ölçüleri kullanılabilir. Literatürde bulanık
kümeler için çeşitli benzerlik ölçüleri bulunmaktadır. Bunlar içinde
trigonometrik fonksiyonlar yardımıyla ait olma ve ait olmama fonksiyonlarının
vektör temsillerindeki geometrik yakınlığı dikkate alan ve birçok uygulama
alanına sahip benzerlik ölçüleri geniş yer tutmaktadır. Mevcut trigonometrik
benzerlik ölçüleri değerlendirme yöntemi olarak genellikle aritmetik ortalama
ve ağırlıklı aritmetik ortalamayı kullanmaktadır. Ancak, ağırlıklı aritmetik
ortalama kullanıldığında karar verici öncelikleri ile kriterler arasındaki
etkileşim yeterli hassasiyette değerlendirilememektedir. Hassasiyeti artırmak
amacıyla çalışmamızda Lebesgue integralinin, dolayısıyla ağırlıklı aritmetik
ortalamanın da bir genelleştirilmesi olan ve değerlendirici önceliklerini dikkate
alan Choquet bulanık integralinin avantajları göz önüne alınarak bulanık
kümeler arasında daha hassas trigonometrik benzerlik ölçüleri tanımlanması
hedeflenmektedir. Sonrasında, elde edilen trigonometrik benzerlik ölçülerinin
örüntü tanıma ve tıbbi teşhis üzerine bazı uygulamalarının verilebileceği
düşünülmektedir. Bu düşünce ile, gerek tıbbi teşhis gerekse yüz tanıma
sistemleri için daha güvenilir araçlar elde edilmesi planlanmaktadır.