Lise Öğrencilerinin kardeş ilişkilerinde İkili Güven ve İletişim Doyumunun İncelenmesi


ER S. S.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2014 - 2015

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Eylül 2014
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2015

Proje Özeti

"Bireyin kişilik gelişiminde ve yetişkin yaşantısında kardeş ilişkileri belirleyici unsur olmaktadır. Kardeş ilişkilerinin niteliğini belirleyen önemli değişkenler arasında iletişim becerisi ve güven bulunmaktadır. Kardeşler arasındaki iletişim eksikliğinin bireydeki depresyonu, endişeyi ve yalnızlık duygusunu arttırdığı ve çeşitli davranış problemlerine yol açtığı ortaya konmuştur (Ponzetti ve James, 1997, Yelland ve Daley, 2009). Martin ve ark. (2005) kardeşlerin birbirlerine güvendiklerinde, ilişkilerinin daha tatminkar olduğunu ve kardeşlerin birbirlerini güvenilir algılandıklarında, aralarındaki iletişimin arttığını bulmuşlardır. Bu noktadan hareketle bu çalışmanın amacı lise öğrencilerinin kardeş ilişkilerinde ikili güven ve iletişim doyumlarının incelenmesidir. Çalışmada katılımcılara ait cinsiyet ve yaş değişkenleriyle ilgili bilgilerin elde edilmesi amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanmış olan Kişisel Bilgi Formu kullanılacaktır. Formda ayrıca katılımcıların kardeşleriyle birlikte nasıl vakit geçirdikleri, ortak arkadaşlarının olup olmadığı, birlikte ödev yapıp yapmadıkları gibi ilişkilerini yordayıcı sorular yer alacaktır. Formun yanı sıra çalışmada, Larzelere ve Huston (1980) tarafından geliştirilen ‘İkili Güven Ölçeği’ (Dyadic Trust scale) ve Hecht (1978) tarafından geliştirilen ‘İletişim Doyumu Ölçeği’ (Communication Satisfaction Scale) kullanılacaktır. Proje kapsamında bir pilot çalışma ile ölçeklerin kardeşler için güvenirlik ve geçerlik çalışmasının yapılacaktır. Ölçeklerin adaptasyonları yapıldıktan sonra çalışmaya Ankara Çankaya ilçesinde liseye devam eden, yaşları 15-18 arasında değişen ve bir kardeşleri olan 200 öğrencinin dahil edilmesi planlanmaktadır. Ayrıca bu öğrencilerin anne-babalarından 10-15’i ile yarı yapılandırılmış görüşme yapılarak, çocuklarının kardeş ilişkilerini nasıl değerlendirdikleri, bu ilişkiyi nelerin olumlu ve nelerin olumsuz etkilediği ile ilgili nitel veri toplanacaktır. Ölçeklerin Türkçe’ye adapte edilip kardeş ilişkilerine göre düzenlenmesinin ilgili alanyazına katkı sağlayacağı, alanda yapılacak diğer çalışmalara hız vereceği ve kuramsal bilgilere bağlı olarak kardeş ilişkilerini iyileştirme ve olumlu yönde geliştirilmesine destek olacağı düşünülmektedir. Elde edilen veriler doğrultusunda, veri toplanan okullarda ‘Kardeş İlişkilerinde İkili İletişim ve Güven’ konulu seminerler düzenleyerek kardeş ilişkisinin önemine dikkat çekilmesi ve iyileştirilmesine yönelik çalışmalar yapılması planlanmaktadır."