Maraş (2023) Depremleri Sonrasında Bölgede Ekonomik ve Sosyal Hayatın Normale Dönüşüne İlişkin Disiplinlerarası Bir Saha Araştırması


Tekin Koru A. (Yürütücü), Dinçer N. N., Cılasun S. M., Yılmaz I. S., Dinçer A. E.

TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2023

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Ekim 2023
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2023

Proje Özeti

6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler, 11 ilde büyük yıkıma neden olmuş ve sadece Türkiye’de değil, dünyada da en büyük felaketlerden biri olarak kayıtlara geçmiştir. 50 binden fazla insan hayatını kaybetmiş, iletişim, enerji altyapısı ve yarım milyondan fazla bina hasar görmüştür (SBB, 2023). Adıyaman, Hatay, Malatya ve Kahramanmaraş en çok etkilenen iller olup, her biri farklı zorluklarla karşı karşıyadır.

Bu çerçevede, proje ekibi, 16-18 Ekim tarihlerinde Kahramanmaraş ve 25-26 Ekim tarihlerinde Hatay’da saha çalışmaları gerçekleştirmiştir. Bu çalışmalarda dört yöntem kullanılmıştır: i. Gözlem, ii. Yarı yapılandırılmış görüşmeler, iii. Anketler ve iv. Coğrafi Bilgi Sistemi analizleri. Çalışmanın bulguları, deprem bölgesindeki illerin ihtiyaçlarının birbirinden farklı olduğunu ve bu nedenle politikaların bu farklılıklar gözetilerek geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Kahramanmaraş’ta hasar belli bölgelerde yoğunlaşmış olup, sanayi sektörü nispeten hızlı toparlanmıştır; ancak, barınma, sosyal hayatın normalleşmesi ve işgücü eksikliği temel sorunlardır. İşgücünün geri dönmesi için şehre göçün teşvik edilmesi gerekmektedir. Hatay’da ise durum daha karmaşıktır; şehir merkezi neredeyse yok olmuş, barınma sorunları ciddi boyutlara ulaşmıştır. Özellikle KOBİ’lere dayalı üretim yapısına sahip olan Hatay’da işgücü eksikliği ve yıkılan sanayi sitelerinin yeniden inşası büyük bir sorundur.

Bölgenin toparlanması için devletin fon aktarması, finansmana erişimin kolaylaştırılması ve her il için özel politikalar geliştirilmesi elzemdir. Ayrıca, yerel STK’ların katkılarıyla bölge halkının ihtiyaçlarını ve çözüm önerilerini içeren politikalar geliştirilmelidir.