Bağlama ve istemli unutma ilişkisi: Bağlanma biçiminin ve bağlanma figürlerinin zihinsel temsillerinin otobiyografik anılarda yönlendililmiş unutma üzerindeki etkilerinin araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Psikoloji ABD, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Görkem Göven

Danışman: Tuğba Uzer Yıldız

Özet:

01.11.2019 tarihine kadar kullanımı yazar tarafından kısıtlanmıştır. Önceki araştırmalar güvenli bağlanmanın, stresli bir olay gerçekleştikten sonra ortaya çıkan duyguların düzenlenmesi ile ilişkisine odaklanmıştır. Bağlanmanın henüz olumsuz duygu ortaya çıkmadan önceki rolü açık değildir. Otobiyografik bellek ve duygu düzenleme literatürü bize anıları hatırlamanın duyguların ortaya çıkarılmasını ya da bastırılmasını kontrol etmek için de kullanılabildiğini göstermektedir. Bu çalışmayla ilk defa bağlanma ve duygu düzenleme arasındaki ilişki, güvenli bağlanan bir figürü düşünmenin olumsuz anıları baskılamaya olan etkisine bakılarak araştırılmıştır. İlk olarak katılımcılar aldıkları bağlanma puanlarına göre güvenli ve güvensiz olarak iki gruba ayrılmıştır. Daha sonra, katılımcılardan seçkisiz olarak atandıkları deneysel koşula uygun olarak bağlanma figürlerini, arkadaşlarını ya da tanıdıkları birini düşünmeleri istenmiştir. Bu zihinsel imgeleme işleminden hemen sonra katılımcılara eşit sayıda olumlu ve olumsuz kelime içeren iki kelime listesi sırayla sunulmuştur. Katılımcılardan her bir kelime için belirli birer anı hatırlamaları istenmiştir. Her imgeleme koşulunda bulunan katılımcıların yarısına birinci listedeki anıları unutmaları ve sadece ikinci listedeki anıları hatırlamaları gerektiği (unut grubu) söylenirken kalan tüm diğer katılımcılara ise her iki listedeki tüm anıları hatırlamaları gerektiği (hatırla grubu) söylenmiştir. Çalışmanın sonunda, tüm katılımcılardan tüm anılarını hatırlamaları istenmiştir. Sonuçlar imgelemin olumlu ya da olumsuz anıları baskılamada anlamlı bir etkisinin olmadığını göstermiştir. Ancak, yönlendirilmiş unutma ile anı hatırlama arasındaki ilişkide bağlanma stilinin moderatör rolü anlamlı bulunmuştur. Bu etkiye göre, güvenli bağlananlar olumlu anılarını baskılayamazken güvensiz bağlananlar olumlu anılarını baskılayabilmişlerdir.Her iki bağlanma stilinde de olumsuz anılar baskılanamamıştır. Bu sonuçlar güvensiz bağlanma stilinin olumlu anıların baskılanmasını kolaylaştırdığını ve böylelikle kişinin duygu durumunu aşağıya çektiğini göstermektedir.