Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Mimarlık Ve Kent Çalışmaları Abd, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Selin Kocaman
Danışman: Afet Derin Inan Çınar
Özet:
Mimarlık ve planlamada katılımcı mimarlığın kavramsal zemini, başlıca 1960-70'lerin Avrupa'sındaki avangart akımın radikal mimarları tarafından geliştirilmişken, uygulamaları ise çoğunlukla akımlar üzerinden, baskın olarak Amerika'da 2000'lerde ortaya çıkmıştır. Constant Nieuwenhuys, Aldo van Eyck, Alison ve Peter Smithson kullanıcı katılımına sosyal bir anlayışla yaklaşırken, Yona Friedman kullanıcının tasarım, inşa ve yönetim safhalarındaki katılımına olan vurgusuyla bu alandaki çalışmaların öncüsü olmuştur. Bunun yanı sıra, 2000'lerin başında ABD'de katılımcı akımlar çoğunlukla 'Yeni Şehircilik', 'Taktiksel Kentleşme', 'Kendin-yap Kentleşme' ve 1970'lerin Birleşmiş Krallığı'nda 'Toplum Mimarlığı' akımları üzerinden pratiğe geçirilmiştir. Bu tezde, öncü vizyonerlerin yaklaşımlarının ve anahtar akımların katılımcı uygulamalarının günümüz Türkiye'sindeki karşılığı araştırılmıştır. Tasarım, inşa ve yönetim safhalarındaki katılımcı uygulamalar, TAK, Onaranlar Kulübü, Urban Tank ve AnkaraAks örnek incelemeleri ile Türkiye'nin üç büyük şehri İstanbul, İzmir ve Ankara'daki kentsel müdahaleler üzerinden analiz edilmiştir. Bu çalışma, örneklerin katılımcı yaklaşımları kısıtlı olarak uyarladıklarını ve her örneğin kentin bağlamına müdahale edebilmek için farklı iş birlikçi modelleri geliştirdiğini ortaya çıkarmıştır. Örneklerin ortak kaygısının kentli ve kent arasında sağlıklı bir ilişki kurmak olduğu, bunun da katılımcı uygulamaları destekleyici yaklaşımların geliştirilmesine yol açtığı tespit edilmiştir. Bu destekleyici yaklaşımların günümüz Türkiye'sindeki katılımcı uygulamaların gelişme ve yaygınlaşmasına katkı sağladığı değerlendirilmiştir.