Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Psikoloji ABD, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Melike Serttaş
Danışman: Fatma Melike Sayıl
Özet:Ergenlik dönemi, yeni bilişsel becerilerin edinilmesi, kimlik gelişimi, özerklik ihtiyacının artması ve ebeveyne bağımlılığın azalması gibi önemli değişimleri içeren bir süreçtir. Bu gelişimsel değişiklikler, özellikle özerklik gereksiniminin artması, ebeveyn kontrolü gibi ebeveynin daha önceki bazı uygulamalarını geçersiz kılabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, annenin uyguladığı psikolojik kontrol ile ergenin davranış problemleri arasındaki ilişkide farklı özerklik kavramsallaştırmalarının aracı rolünün araştırılmasıdır. Bunlar; duygusal özerklik ve Öz Belirleme Kuramı'na göre "kendini özerk olarak belirleme" (öz-belirleme) kavramsallaştırmalarıdır. Araştırma örneklemini Tekirdağ iline bağlı devlete ait dört lisenin 9., ve 10. sınıflarına devam eden 121'i kız, 79'u erkek 200 ergen oluşturmaktadır. Aracı değişken analizi sonuçları şunları göstermektedir; hem duygusal özerklik hem de kişinin kendini özerk olarak belirlemesi kızlar için psikolojik kontrol ve anksiyete arasındaki ilişkide ve her iki cinsiyet için psikolojik kontrol ve depresyon arasındaki ilişkide aracılık etmektedir. Bunun yanı sıra, erkeklerde yalnızca kendini özerk olarak belirleme, psikolojik kontrol ve anksiyete arasındaki ilişkide aracı role sahiptir. Fakat sonuçlar her iki cinsiyet için psikolojik kontrol ve düşmanlık arasındaki ilişkide yalnızca duygusal özerkliğin aracı rolü olduğunu göstermiştir.