Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Mimarlık Ve Kent Çalışmaları Abd, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: SERAP SEVGİ ÜNKARACALAR
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ela Ataç Kavurmacı
Özet:
Bireyler her zaman çevreleri ile iletişim ve etkileşim içerisindedir. Kentlilerin, kültürün ve gündelik rutinlerin sosyal bir ürün olan kente yansımasına ilişkin kopukluklar ortaya çıkmaya başladığında, kullanıcı ile mekân arasındaki iletişimin kesintiye uğradığı söylenebilir. Bunun sonucunda, bireyler kentsel mekânı net olarak algılamazlar; buna bağlı olarak ise kentsel mekân zaman içinde anlamsal değerini kaybeder. Bu tezin amacı, kentsel formların nasıl değiştiğini ve bu değişikliğin insan davranışları üzerinde nasıl etkileri olduğunu ortaya çıkarmak için Ankara Sıhhiye Meydanı örneği üzerinden bir kentsel, mekânsal okuma yapmaktır. Ankara Sıhhiye Meydanı (Yenişehir Kapısı), gerek mekânsal ve sosyolojik anlamda çok katmanlı bir yapıya sahip olması, gerekse sahip olduğu tarihi değer nedeni ile çalışmada örnek alan olarak seçilmiştir. Mekânın anlamsal değerini yitirdiğine veya koruduğuna vi ilişkin nesnel sonuçlara erişebilmek için tezde kullanılan yöntemler, kentsel mekânı geriye dönük olarak okumaya olanak sağlayan; harita okuma ve fotoğrafik analiz ile güncel mekânsal kullanımları analiz etmeye yardımcı olan mekân dizim analizi olarak belirlenmiştir. Bu belirlenen yöntemler ile örneklem alanın yaklaşık yüzyıllık bir periyot içerisindeki mekânsal, algısal değişimine dair bir fikir edinmek mümkün olmaktadır. Yenişehir'in giriş kapısı olarak planlanmış olan Sıhhiye Meydanı ve çevresinin bir zamanlar insanlarla güçlü ilişkiler kurmasına karşın tarihsel semantik değerini kaybettiği, "kapı" karakterini yitirdiği, artan trafiği hızlandırmak ve kalabalıklaşan nüfusa çözüm üretmek için yapılan bölgesel yenilikler sonucu kentin sıradan bir parçası haline geldiği gözlemlenmiştir. Mekân dizim analizi sonuçlarına göre, bölge hala yaya dostu olma potansiyeline sahiptir ve ulaşılabilirliği bakımından sadece bir merkez olarak değil, aynı zamanda insanların ferah bir nefes alabileceği kentsel bir mekân olarak da değerlendirilebilir. Sonuç olarak, sürekli yenilenen Sıhhiye Meydanı kimliğini kaybetmeden, mekânsal algılanabilirliği arttırılarak hem kültürel mirasını koruyacak hem de kentlilerin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yeniden tasarlanabilir. Anahtar Kelimeler: mekânsal algı, okunaklılık, kent morfolojisi, sosyal mekân