Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Melis Çevik
Danışman: Ilgın Gökler Danışman
Özet:
Bu çalışmada, sosyal ekolojik teoriye dayalı olarak çocukluk döneminde maruz kalınan politik şiddet ile mevcut psikolojik sağlık arasındaki ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada iki paralel aracılık modeli test edilmiştir. İlk modelde, çocuklukta politik şiddete maruz kalma ile mevcut psikolojik sağlık arasındaki ilişkide çocukluk döneminde ailedeki koruyucu faktörlerin ve yakın sosyal desteğin aracılık etmesi öngörülmüştür. Benzer şekilde, ikinci modelde, sosyal güven ve kurumlara duyulan güvenin, çocuklukta politik şiddete maruz kalma ile mevcut psikolojik sağlık arasındaki ilişkiye, aile koruyucu faktörleri ve çocuklukta acil sosyal destek kontrol edildikten sonra aracılık etmesi öngörülmüştür. Araştırmanın örneklemini 18-65 yaş arası 406 yetişkin oluşturmuştur. Veri toplama çevrimiçi olarak gerçekleştirilmiş ve katılımcıları seçmek için uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar, çalışma sırasında Politik Şiddete Maruz Kalma Kontrol Listesi, Kısa Semptom Envanteri, Ailedeki Koruyucu Faktörler Envanteri, Çocuk ve Ergenler için Sosyal Destek Değerlendirme Ölçeği, Sosyal Güvende Hissetme ve Memnuniyet Ölçeği ve Kurumlara Güven Ölçeğini doldurmuştur. SPSS PROCESS makrosu kullanılarak yapılan paralel aracılık analizleri sonucunda çalışmada ileri sürülen tüm hipotezler eldeki verilerle doğrulanmıştır. Başka bir deyişle, mevcut çalışma hem mikrosistem düzeyinde hem de daha geniş ekolojik düzeylerde, çocuklukta maruz kalınan politik şiddet ile mevcut psikolojik sağlık arasındaki ilişki üzerindeki etki mekanizmalarına bir açıklama sağlamıştır. Son olarak, Bronfenbrenner'in sosyal ekolojik sistemler teorisini kullanan çalışmanın bulgularıyla ilgili teorik ve klinik çıkarımlar sunulmuştur.