Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: BAŞAK ŞAHİN ACAR
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Nur Serap Özer
Eş Danışman: Ilgın Gökler Danışman
Özet:
Bu tez çalışmasında, ebeveynlerin erken uyumsuz şemaları (EMS) ile çocuğun psikolojik iyi oluşu arasındaki bağlantının, aile ittifakının aracı rolü aracılığıyla incelemesi amaçlamıştır. Anne-baba-çocuk üçlülerinden oluşan 131 ailenin katılımcı olduğu çalışmada; her ebeveyn Young Şema Anketi-Kısa Formu, Çocuk Davranışı Kontrol Listesini (CBCL; 1½ - 5) ve demografik bilgi formunu doldurdu. Bununla beraber aile ittifakının Lozan Üçlü Oyun protokolüne göre kodlandığı dört aşamalı bir oyun görevine de katıldılar. Anne ve babanın Kopukluk ve Bozulmuş Sınırlar şema alanlarının, aile birliğinin aracı rolü aracılığıyla çocuğun içselleştirme ve dışsallaştırma sorunlarını yordayacağı hipotez edildi. Yapılan aracı değişken analizlerinin hiçbiri anlamlı bir tam aracılık sonucu göstermedi. Ancak analizler, ebeveyn erken uyumsuz şemalarının çocuğun psikolojik iyi oluş hali üzerindeki tüm doğrudan etkilerinin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu gösterdi. Hem annelerin hem de babaların Kopukluk ve Bozulmuş Sınırlar şema alanlarının çocukların içselleştirme ve dışsallaştırma sorunlarını anlamlı düzeyde yordadığı bulundu. Keşifsel regresyon analizleri, bu iki erken uyumsuz şema dışında ebeveynin Bozulmuş Özerklik şemasının da çocuğun psikolojik iyi oluş halinin önemli bir yordayıcısı olduğunu gösterdi. Babaların Bozulmuş Özerklik şeması çocukların dışsallaştırma problemlerini ve annelerin Bozulmuş Özerklik şeması, çocukların içselleştirme sorunlarını anlamlı olarak yordadı. Bulgular erken dönem uyumsuz şemalar ve çocuğun psikolojik iyi oluş literatürü kapsamında tartışıldı.