Covıd-19 pandemisinin çocuklar üzerindeki psikolojik etkileri: bioekolojik perspektiften bir ‎inceleme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: EZGİ YILDIZ

Danışman: Ilgın Gökler Danışman

Özet:

Bu çalışma, pandeminin çocuklar üzerindeki duygusal ve davranışsal etkilerini ‎Bronfenbrenner'ın biyoekolojik teorisi çerçevesinde incelemeyi amaçlamıştır. Bu ‎teoriye göre, bireysel farklılıklardan olan çocuğun duygu düzenleme becerisinin, ‎mikrosistem düzeyinde yer alan aile koruyucu faktörlerin ve mezosistemde bulunan ‎okul-aile ilişkilerinin çocuğun duygusal ve davranışsal problemlerini nasıl yordadığı ‎incelenmiştir. İki model kullanılmıştır: ilk modelde pandemi öncesinde var olan ‎sorunlar, ikinci modelde ise pandeminin neden olduğu sorunlar incelenmiştir. Çocuğun ‎uzak çevresinden bireysel farklılıklarına doğru gidildikçe değişkenlerin etki ‎büyüklüğünün artacağı, ve tüm faktörlerin çocukların sorunlarını negatif yönde ‎yordayacağı öngörülmüştür. 4-11 yaş arasında çocuğu olan 238 anne, çocukları için ‎bilgi veren kişi olarak katılmıştır. Katılımcılardan Duygu Düzenleme Ölçeği, Aile ‎Koruyucu Faktörler Anketi, Okul Etkileşim Anketi, Güçler ve Güçlükler Anketi ve ‎Karantinanın Çocukları Üzerindeki Duygusal ve Davranışsal Etkilerine İlişkin Ebeveyn ‎Algısı Ölçeğini çevrimiçi ortamda doldurmaları istenmiştir. Hiyerarşik regresyon ‎analizi kullanılan çalışmanın sonuçlarına göre, model 1'de sadece duygu düzenleme ‎pandemi öncesinde var olan sorunları yordamıştır. Model 2'de ise duygu düzenleme ‎becerisi ve aile koruyucu faktörler pandemiye bağlı sorunları yordamıştır. Okul-aile ‎etkileşiminin çocuğun sorunları üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamıştır. Elde edilen ‎bulgular, bireysel farklılıkların ve çevresel faktörlerin özellikle kriz ve afet ‎durumlarında çocuklarda ortaya çıkabilecek sorunlar üzerindeki etkileri ve ‎mekanizmaları hakkında önemli veriler sunmaktadır.‎