Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Abd, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: ASLIHAN CİNGİRİT
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Begüm Serim Yıldız
Eş Danışman: Tolga Erdoğan
Özet:
Alanda çalışan psikolojik danışmanların mesleki ve bireysel yaşantılarında yaşamış oldukları zorluklar alan yazın çalışmalarıyla birlikte belirtilmektedir. Eş-duyum yorgunluğu, tükenmişlik ve ikincil travma ile işlevselliğini kaybeden psikolojik danışmanların önleyici eğitimlere ihtiyaç duyduğu görülmektedir. Özellikle, travma psikolojik danışmanlarının ikincil travma yaşama olasılığı oldukça yüksektir. Alan yazında da vurgulandığı üzere öz-bakım stratejileri psikolojik danışmanlar için önleyici bir rol üstlenmektedir. Aynı zamanda etik bir sorumluluk olan öz bakım, psikolojik danışmanların yaşam dengelerini sağlamaları için oldukça önemlidir. Dünyada psikolojik danışmanlar ya da farklı meslek grupları için öz-bakım psikoeğitim programları tasarlanırken; Türkiye de henüz travma psikolojik danışmanları için öz-bakım psikoeğitim programı yapılandırılmamıştır. Bununla birlikte, bu nitel çalışmada öncelikte travma alanında çalışan psikolojik danışmanların vii ihtiyaçlarını belirlemek için ihtiyaç analizi yapılmıştır. İhtiyaç analizi sonuçlarına göre, Türkiye'de alanda çalışan 11 travma psikolojik danışmanının 9'u yaşamlarında ikincil travma semptomları gösterdiğini ifade etmiştir. Ayrıca bilişsel, duygusal, fiziksel, manevi, ilişkisel ve profesyonel öz bakım stratejilerinden oluşan çok boyutlu öz-bakım kavramını bilmedikleri ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlarla, travma psikolojik danışmanları için 7 haftalık güç-temelli öz bakım psikoeğitim programı tasarlanmış ve uygulanmıştır. Katılımcıların aktif katılımlarını sağlayacak yaşantısal bir program olarak geliştirilmiştir. Alan yazına paralel olarak tasarlanan psikoeğitim içeriği güç temelli yaklaşıma göre şekillendirilmiştir. Pre-Post test ve günlükler aracılığı ile çalışmanın verileri toplanmıştır. Güç Temelli Öz-Bakım Psikoeğitim programına katılan psikolojik danışmanların tamamı, öz bakım stratejileri kapsamında bilgi, beceri ve farkındalıklarını arttırdığı görülmüştür. Sonuç olarak, oluşturulan güç temelli öz bakım modeli çıktıları ile psikoeğitim programının bulguları tartışılmıştır. Bulgulardan hareketle psikolojik danışman eğitimi programlarına ve eğitimcilerine, psikolojik danışmanlara, psikolojik danışman adaylarına ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Travma Psikolojik Danışmanı, Danışman Bozukluğu, İkincil Travma, Öz Bakım Stratejileri, Güç Temelli Yaklaşım, Psikoeğitim Programı