Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Psikoloji ABD, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Sena Kalaycı Çelik
Danışman: Tuğba Uzer Yıldız
Özet:Bu çalışmanın amacı kronik hastalığı olan genç yetişkinlerin kullandıkları anıları hatırlama işlevlerinin travma sonrası büyüme ve psikolojik iyi oluş üzerindeki önemli etkisini göstermektir. Literatürde hatırlama işlevlerinin psikolojik iyi oluş üzerindeki etkilerini inceleyen farklı çalışmalar olmasına rağmen, kronik hastalığı olan genç yetişkinlerdeki travma sonrası büyüme üzerindeki etkilerini inceleyen bir çalışma bulunmamaktadır. Bu tez çalışması iki farklı çalışmadan oluşmaktadır. Birinci çalışmada Anıları Hatırlama İşlevleri Ölçeği Türk kültürüne adapte edilmiştir. Adaptasyon süreci için 18-39 yaş arası 420 katılımcı Anıları Hatırlama İşlevleri Ölçeği'ni, Beck Anksiyete Envanteri'ni, Beck Umutsuzluk Ölçeği'ni, Ruminatif Düşünce Biçimi Ölçeği'ni ve Yaşam Doyum Ölçeği'ni doldurmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi sonucu yansıtıcı, ölüme hazırlık, yakınlığı sürdürme, can sıkıntısını azaltma, acıyı yeniden canlandırma, öğretme/bilgilendirme ve iletişim olmak üzere yedi farklı faktör çıkmıştır. Bu faktörlerin güvenirlik puanları 0.83 ile 0.91 arasında değişmektedir. İkinci çalışmada ise 18-25 yaş arası kronik hastalığa sahip olan 65 katılımcıdan Anıları Hatırlama İşlevleri Ölçeği'ni, Hastane Anksiyete-Depresyon Ölçeği'ni ve Travma Sonrası Büyüme Envanteri'ni doldurmaları istenmiştir. Çalışmanın sonucunda, yansıtıcı işlevin travma sonrası büyümeyi pozitif yönde, ölüm hazırlığı ve öğretme/bilgilendirme işlevlerinin anksiyete düzeyini sırasıyla pozitif ve negatif yönde, yakınlığı sürdürme ve öğretme/bilgilendirme işlevlerinin depresyonu sırasıyla pozitif ve negatif yönde yordadığı bulunmuştur. Bu çalışma, kronik hastalığı olan genç yetişkinlere yönelik olan hatırlama temelli müdahalelerin gücünü arttırmak için bir zemin olarak görülebilir.