Uluslararası koruma rejimi kapsamında toplumsal cinsiyet temelli sığınma iddialarının değerlendirilmesi: Afganistan örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Rüya İnanır

Danışman: Şebnem Akipek Öcal

Özet:

Tezin temel amacı, Taliban yönetimindeki "yeni" Afganistan'dan gelen toplumsal cinsiyet temelli potansiyel sığınma başvurularını ele alarak, toplumsal cinsiyet temelli şiddetin hangi durumlarda zulüm olarak değerlendirilebileceğini tartışmak ve buna ilişkin hukuki belgeleri toplumsal cinsiyet merceği altında analiz etmektir. Çalışma aynı zamanda uluslararası yargı ve yarı-yargı organlarının toplumsal cinsiyete dayalı şiddet ve toplumsal cinsiyete dayalı sığınma taleplerine ilişkin içtihatlarını araştırmakta ve idare mahkemeleri, Göç İdaresi Başkanlığı ve İl Göç İdaresi Müdürlüklerinin belirli bir toplumsal gruba ilişkin değerlendirmeleri için bir rehber oluşturmaktadır. Uluslararası koruma rejiminin tarafları Afganistan'da kadın ve LGBTIQ+ haklarının ihlaline ve buna bağlı toplumsal cinsiyete dayalı şiddete karşı koruma sağlamalıdır. Bu kapsamda 1951 Sözleşmesi ve 1967 Protokolü genel olarak mülteci statüsünün tanınması ve sona erdirilmesine ilişkin koşulları ve bu statüde yer alan hakları kapsamaktadır. Ayrıca İstanbul Sözleşmesi ve CEDAW toplumsal cinsiyet temelli sığınma taleplerini korumaktadır ve bu sözleşmeler çalışma konusuyla doğrudan ilgilidir. Her ne kadar İstanbul Sözleşmesi'nden çekilme kararından sonra bu Sözleşme'nin Türk hukukunda uygulanabilirliği kalmamış olsa da, kayda değerliği ve çekilmenin hukuksuzluğuna dair bazı tartışmalar nedeniyle İstanbul Sözleşmesi de bu çalışma kapsamına dahildir. Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet temelli sığınma talepleri, belirli bir sosyal gruba mensubiyet, mülteci statüsü belirleme, Afganistan'dan gelen mülteciler.