Ebeveynlerin benliğinin ayrımlaşması ile ergenlerin içselleştirme ve dışsallaştırma problemleri arasındaki ilişki: Aile işlevselliği ve ergenin benliğinin ayrımlaşmasının aracılık rolleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: TED Üniversitesi, Lisansüstü Programlar Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: BERFİN NUR SARIOĞLU

Danışman: Ilgın Gökler Danışman

Özet:

Çalışmanın amacı ebevenylerin benliğinin ayrımlaşması düzeyleri ile ergenlerin içselleştirme ve dışsallaştırma problemleri arasındaki ilişkiyi aile işlevselliği ve ergenin kendi benliğinin ayrımlaşması düzeyi aracı değişkenleri yolu ile incelemektir. Sunulan modellerde ebeveynlerin yüksek benliğin ayrımlaşma düzeylerinin yüksek aile işlevselliği ile ilişkili olacağı, yüksek aile işlevselliğinin de ergenin yüksek benliğin ayrımlaşması seviyesini yordayacağı ve ayrışmış ergenlerin daha az içselleştirme ve dışsallaştırma problemleri rapor edecekleri düşünülmüştür. Örneklem grubu yaşları 14 ve 18 olarak değişen 201 ergen katılımcı ve ebeveynlerinden oluşmaktadır. Çalışmanın verisi Milli Eğitim Bakanlığı'nın izni ile liselerden toplanmıştır. Ebevenylere Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği- Revize Formu(BAÖ-R) ve Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) uygulanırken, ergen katılımcılara Ebevenylere Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği- Revize Formu(BAÖ-R) ve Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) ve Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA) uygulanmıştır. Çalışmanın verileri SPPS Seri Çoklu Aracılık Modeli aracılığıyla analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre aile işleveselliği ve ergenlerin benliğinin ayrımlaşması, ebeveynlerinin benliğinin ayrımlaşması ve ergenlerin içselleştirme ve dışsallaştırma problemleri arasındaki ilişkide aracı değişkenler olarak bulunmuştur. Sunulan aracı değişken modelleri çalışmanın sonuçları aracılığla doğrulanmıştır. Kız ve erkek ergenler arasındaki farklara bakıldığında, annelerin ve kız ergenlerin benliğin ayrımlaşması düzeyi arasındaki ilişki ve aile işlevselliği ile kız ergenlerin psikolojik zorlukları arasında ilişki çalışmanın sonuçları arasında dikkat çekici bulgulardır. Bu bulgular ergenlik dönemi psikolojik güçlükleri üzerinde ebeveynlerin benliğin ayrımlaşma düzeyi, aile fonksiyonları ve ergenin ne kadar ayrışabildiğinin önemini göstermektedir.