Türkçe söz varlığı ve geliştirilmesi


Genç Ersoy B.

Kapsayıcı Eğitim Bağlamında Türkçenin İkinci Dil Olarak Öğretimi, Dilek Belet Boyacı, Editör, 2019

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm
  • Basım Tarihi: 2019
  • Editörler: Dilek Belet Boyacı, Editör
  • TED Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Düşüncelerin oluşumu ve aktarımında sözcükler önem taşımaktadır. Kişilerin sahip oldukları sözcük bilgisi birikimi ise yaşamları boyunca kullanacakları söz varlıklarını oluşturur. Söz varlığı kişilerin anlama ve anlatma becerilerinin kilit noktasıdır. Kişi söz varlığının gelişmişliği ölçüsünde anlar ve söz varlığını aktarabildiği ölçüde kendini ifade eder. Söz varlığının gelişimi okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerinin gelişimini sağlarken sözü edilen dil becerileri de söz varlığı gelişimini sağlar. Bir başka deyişle söz varlığı dil becerilerini beslerken dil becerileri de söz varlığını besler. Söz varlığı ve dil becerileri arasındaki ilişki birbirini besleyen deniz ve nehire benzetilebilir. Ana dili söz varlığı gelişiminin yanında ikinci dilinde söz varlığı oldukça önemlidir. Çünkü ana dilde yaşanacak olan dilsel ve zihinsel gelişme, ikinci dilde de aynen yansıma bulacaktır (Cummins, 2001). Kendi ana dili yeterliklerini sağlayabilmiş ve yeterli söz varlığına sahip olabilmiş olan bireyler yaşadıkları toplumun dil yeterliklerini kazanarak ikinci dildeki söz varlıklarını da geliştirebilmektedir (Belet Boyacı ve Genç- Ersoy, 2015). Ana dilinde söz varlığı yetersizlikleri ikinci dilde de yetersizliklere yol açmaktadır. Bu bağlamda iki dillilerde söz varlığını geliştirme çalışmalarının temel hedefi sahip olduğu tüm dillerde anlama ve anlatma becerilerini sağlamak olmalıdır. Bu ünitede öncelikle sözcük bilgisi ve önemine değinilerek söz varlığının ana dil ve ikinci dilde geliştirilmesi üzerine odaklanılacaktır.