MEFEDUCON, 6 - 07 Mayıs 2023, ss.25
Modern yaşamın
ayrılmaz bir parçası haline gelen internetin yaygınlaşması ve çeşitli iletişim
araçlarının gelişmesi ile pek çok meslek dalında, küresel düzeyde önemli
değişiklikler olmuştur. Psikolojik danışma hizmetlerinin çevrimiçi ortamlarda
sunulması da bu değişikliklerden biridir. İnternetin yaygınlaşması ile ilgili
alanyazında ve uygulamada kendine yer bulan çevrimiçi psikolojik danışma
hizmetleri COVID-19 pandemisi ile daha çok ilgi çekmeye başlamıştır.
Alanyazında incelenen çalışmalar örneklemleri bakımından değerlendirildiğinde
üç kategori altında toplanabilir: danışanlar, ruh sağlığı uzmanları ve ruh
sağlığı alanında eğitim alan üniversite öğrencileri. Ancak COVID-19 pandemisi
kaynaklı kısıtlamalar ve önlemler nedeni ile hem teorik derslerini hem de
bireyle psikolojik danışma uygulamasını çevrimiçi ortamlarda yürütmek durumunda
kalan öğrencilerin tecrübeleri ile ilgili bilgi birikiminin kısıtlı olduğu
görülmüştür. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı Bireyle Psikolojik Danışma
Uygulaması Dersi kapsamında çevrimiçi psikolojik danışma hizmeti verme
tecrübesi olan, aday psikolojik danışmanların çevrimiçi psikolojik danışmaya
yönelik görüşlerini incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan Zor
Konular (Tricky Topics) tekniği kullanılarak Psikolojik Danışma ve Rehberlik
programı dördüncü sınıf öğrencilerinden oluşan toplamda 23 katılımcı ile 5 ayrı
odak grup görüşmesi yapılmıştır. Bu görüşmelerde öğrencilerden çevrimiçi
psikolojik danışma sürecinde karşılaştıkları ya da karşılaşabilecekleri
sorunları, etik hususları, engelleri ve çözüm önerilerini diğer katılımcılar
ile beyin fırtınası yaparak paylaşmaları istenmiştir. Her bir görüşme 4-5
öğrencinin katılımı ile üç oturumda gerçekleşmiş ve görüşmelerin ardından ses
kayıtlarının deşifre edilmesi ile veriler analize hazır hale getirilmiştir.
Araştırma ekibinden iki araştırmacı MAXQDA 2022 tematik analiz yapmış ve
verileri ayrı ayrı kodlamışlardır. Analiz sonuçlarına göre beş ayrı tema öne
çıkmış ve bu çalışma kapsamında detayları verilecek olan etik teması, çarpıcı
bulgulardan biri olmuştur. Etik temasının altında saygı, gizlilik ve
bilgilendirilmiş onam formu konularının öne çıktığı görülmüştür. Bulgular
ilgili alanyazın ışığında tartışılarak araştırmacılar ve uygulayıcılar için
öneriler sunulmuştur.
Anahtar
Kelimeler:
Çevrimiçi psikolojik danışma, etik
*Bu
çalışma "TEDÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Desteği" ile
gerçekleştirilen projenin çıktılarından biridir.