Çevrimiçi Psikolojik Danışmada Etik: Aday Psikolojik Danışmanların Görüşleri ve Önerileri


Üçok S. B., Erden Başaran Ö., Yıldız H. S., Uğurel Kamışlı M., Yeler Z., Sönmez D., ...Daha Fazla

MEFEDUCON, 6 - 07 Mayıs 2023, ss.25

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Sayfa Sayıları: ss.25
  • TED Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Modern yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelen internetin yaygınlaşması ve çeşitli iletişim araçlarının gelişmesi ile pek çok meslek dalında, küresel düzeyde önemli değişiklikler olmuştur. Psikolojik danışma hizmetlerinin çevrimiçi ortamlarda sunulması da bu değişikliklerden biridir. İnternetin yaygınlaşması ile ilgili alanyazında ve uygulamada kendine yer bulan çevrimiçi psikolojik danışma hizmetleri COVID-19 pandemisi ile daha çok ilgi çekmeye başlamıştır. Alanyazında incelenen çalışmalar örneklemleri bakımından değerlendirildiğinde üç kategori altında toplanabilir: danışanlar, ruh sağlığı uzmanları ve ruh sağlığı alanında eğitim alan üniversite öğrencileri. Ancak COVID-19 pandemisi kaynaklı kısıtlamalar ve önlemler nedeni ile hem teorik derslerini hem de bireyle psikolojik danışma uygulamasını çevrimiçi ortamlarda yürütmek durumunda kalan öğrencilerin tecrübeleri ile ilgili bilgi birikiminin kısıtlı olduğu görülmüştür. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı Bireyle Psikolojik Danışma Uygulaması Dersi kapsamında çevrimiçi psikolojik danışma hizmeti verme tecrübesi olan, aday psikolojik danışmanların çevrimiçi psikolojik danışmaya yönelik görüşlerini incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan Zor Konular (Tricky Topics) tekniği kullanılarak Psikolojik Danışma ve Rehberlik programı dördüncü sınıf öğrencilerinden oluşan toplamda 23 katılımcı ile 5 ayrı odak grup görüşmesi yapılmıştır. Bu görüşmelerde öğrencilerden çevrimiçi psikolojik danışma sürecinde karşılaştıkları ya da karşılaşabilecekleri sorunları, etik hususları, engelleri ve çözüm önerilerini diğer katılımcılar ile beyin fırtınası yaparak paylaşmaları istenmiştir. Her bir görüşme 4-5 öğrencinin katılımı ile üç oturumda gerçekleşmiş ve görüşmelerin ardından ses kayıtlarının deşifre edilmesi ile veriler analize hazır hale getirilmiştir. Araştırma ekibinden iki araştırmacı MAXQDA 2022 tematik analiz yapmış ve verileri ayrı ayrı kodlamışlardır. Analiz sonuçlarına göre beş ayrı tema öne çıkmış ve bu çalışma kapsamında detayları verilecek olan etik teması, çarpıcı bulgulardan biri olmuştur. Etik temasının altında saygı, gizlilik ve bilgilendirilmiş onam formu konularının öne çıktığı görülmüştür. Bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılarak araştırmacılar ve uygulayıcılar için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Çevrimiçi psikolojik danışma, etik

*Bu çalışma "TEDÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Desteği" ile gerçekleştirilen projenin çıktılarından biridir.