Bu çalışmanın amacı 2003 Hanehalkı Bütçe Anketini kullanarak Türkiyede hanehalklarının tüketimlerininve tüketimin bileşenlerinin yaşam döngüsü profillerinin incelenmesidir. Çalışmanın temel bulguları şunlardır:Yaşam döngüsü modelinin savunduğunun aksine Türkiyede tüketim gelirle beraber hareket etmektedir, ancakeşdeğer hane büyüklüğüne göre çizilen tüketim profilleri çok daha yataydır. Her ne kadar bu sonuç yaşam döngüsümodelini destekler nitelikteyse de halen bazı yaşam döngüsü dinamikleri gözlenmektedir. Diğer önemli sonuçlarise şunlardır: i) Gelişmiş ülkelerdeki bulunan sonuçların aksine Türkiyedeki hanehalklarının dayanıklı mallarailişkin tüketim profilleri çok daha geç yaşlarda en yüksek noktasına ulaşmaktadır. ii) Cepten sağlık harcamaları,büyük ihtimalle Türkiyedeki kapsamlı sosyal güvenlik sistemi sayesinde, yaşam döngüsü boyunca sabit bir seyirizlemektedir. iii) Hanehalkı reisinin eğitim seviyesine göre türetilen eğitim harcamaları profillerine bakıldığındaeğitim grupları arasında büyük farklılıklar gözlenmektedir. Bu da az eğitimli ailelerin çocuklarının düşük beşerisermaye tuzağında kalmalarına yol açabilmektedir.
In this paper, we investigate the life-cycle profiles of household consumption and itscomponents in Turkey using the 2003 Turkish Household Budget Survey. We find thatconsumption tracks income quite closely over the life-cycle, which contradicts the implicationof the life-cycle model. However, the adult-equivalent consumption profile is much flatter.Although this could be interpreted in favor of the life-cycle model, some life-cycle dynamicsare still apparent in the adult-equivalent consumption profile. Other major findings are: i) Thedurable consumption profile of Turkish households peaks at a much later age than those of theircounterparts in developed countries. ii) Out-of-pocket health expenditures are quite constantover the life-cycle, which is likely to stem from the Turkish Social Security System. iii) Thereis substantial difference in education expenditures according to the household head s education,which suggests that children with less-educated parents might be mired in a low human-capitaltrap.
