Okul Psikolojik Danışmanlarının Beceri Boşluğu: Ulusal Meslek Standardı Kapsamında Bir İnceleme


Creative Commons License

YILMAZ O., ATAY B.

Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, sa.56, ss.308-325, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Yeterliklerin belirlenmesi, ölçülmesi ve buna bağlı gerçekleştirilen yeterlik temelli eğitimler, birçok eğitsel ve mesleki alanda giderek önem kazanmaktadır. Okul psikolojik danışmanları açısından bu kapsamda, Okul psikolojik danışmanı standartları 2017 yılında Resmi Gazete’de “Okul Psikolojik Danışmanı Seviye 7 Ulusal Meslek Standartları” adı altında yayımlanmıştır. Ancak teorik olarak belirlenen bu standartların uygulamada varlığını sorgulayan bir çalışma henüz yoktur. Bu çalışmanın amacı, Ulusal Meslek Standartları’nda yer alan becerilerin okul psikolojik danışmanlarınca ne derece önemli görüldüğünün, bu becerilere ne derece sahip olduklarının ve verdikleri önem ile sahip olma dereceleri arasındaki farkın araştırılmasıdır. Çalışmaya çeşitli kademelerde çalışan 253 psikolojik danışman katılmıştır. Veriler, demografik bilgi formu ve Okul Psikolojik Danışmanlığı UMS Yeterlik Kontrol Listesi aracılığıyla toplanmıştır. Katılımcıların en çok önemli gördükleri ve kendilerini en yetkin hissettikleri becerilerin çocukluk ve ergenlik dönemi yaşantılarına yönelik beceriler, en az önemli ve en az yetkin gördükleri becerilerin ise ölçme değerlendirme ve iş ortamına dair beceriler olduğu belirlenmiştir. Son olarak, tüm becerilerde katılımcıların becerilere sahip olma dereceleri, becerilere verdikleri önemden istatistiksel olarak anlamlı derecede (p < .05) düşük bulunmuştur. Başka bir deyişle katılımcılar ilgili becerilerin tümünü önemli görmekle birlikte kendilerini bu önemden daha düşük bir yeterlik düzeyinde algılamaktadırlar. Araştırma sonuçları, yeterlik temelli lisans ve meslek içi eğitim ihtiyacına işaret etmektedir.
In many educational and professional fields, determining and measuring competences and related competence-based trainings are becoming more important recently. In this context, in terms of school counselors, School counselor standards were published in the Official Gazette in 2017 under the name of "School Counselor Level 7 National Occupational Standards". However, there is no study yet questioning the existence of these theoretically determined standards in practice. The aim of this study is to investigate how important the skills in the National Occupational Standards are seen by school counselors, to what extent they have these skills, and to investigate the difference between the importance they give and the degree of possessing these skills. 253 counselors working at various educational levels participated in the study. Data were collected through the demographic information form and the School Counseling Proficiency Checklist. It has been seen that the most important and most competent skills are the skills related to childhood and adolescence, and the skills that are seen as the least important and least competent are those related to measurement and evaluation and the work environment. Finally, in all skills, the psychological counselors' degree of having skills was found to be significantly (p< .05) lower than the importance they gave to these. In other words, although the participants evaluate all of the relevant skills as important, they perceive themselves at a lower level of competence. Research findings point to the need for competency-based undergraduate and vocational training.